Skip to main content
SpringerLink
Log in

Effect van ijzergebrek op HbA1c

  • klinische les
  • Published:
Huisarts en wetenschap Aims and scope

Samenvatting

Bakker SM, Hart B. Effect van ijzergebrek op HbA1c. Huisarts Wet 2017;60(3):132-4.

In deze klinische les beschrijven we twee patiënten met diabetes mellitus type 2 bij wie ijzergebreksanemie effect heeft op het HbA1c. Bij de eerste patiënt daalt het HbA1c door het gebruik van ijzersuppletie. Dit fenomeen staat beschreven in de NHG-Standaard Diabetes mellitus type 2. Het wordt verklaard door de komst van meer jonge cellen en daardoor een gemiddeld kortere leeftijd van de erytrocyten. Bij de tweede patiënt stijgt het HbA1c door de aanwezigheid van ijzergebreksanemie. De gedachte is dat erytrocyten door ijzergebreksanemie langer in het bloed circuleren en zodoende langer glucose aan zich kunnen binden. Er zijn onderzoeken beschreven waarbij het HbA1c hoger is bij patiënten met ijzergebreksanemie dan bij patiënten zonder ijzergebreksanemie. Het gemiddelde HbA1c in de onderzoeken is laag omdat de onderzochte groepen uit zowel patiënten met, als patiënten zonder diabetes bestaan. Het is onduidelijk hoe sterk een laag Hb een al hoger HbA1c laat stijgen. Bij diabetespatiënten met een bekende ijzergebreksanemie moet de huisarts bedacht zijn op een misleidend verhoogd HbA1c. Het HbA1c is alleen betrouwbaar bij een normaal Hb. Bij een onverklaarde discrepantie tussen nuchter glucose en HbA1c is ijzergebreksanemie een van de verklaringen. Het is dan goed om het Hb te bepalen. Het is niet aan te bevelen om het Hb bij diabetespatiënten routinematig te bepalen. Wanneer het HbA1c niet betrouwbaar is door ijzergebreksanemie, is een postprandiale glucose of een glucosedagcurve een alternatief voor de glykemische instelling.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this article

Log in via an institution

Price excludes VAT (USA)
Tax calculation will be finalised during checkout.

Instant access to the full article PDF.

Literatuur

  1. Rutten GEHM, De Grauw WJC, Nijpels G, Houweling ST, Van de Laar FA, Bilo HJ, et al. NHG-Standaard Diabetes mellitus type 2 (derde herziening). Huisarts Wet 2013;56(10):512–25.

    Google Scholar 

  2. Koenig RJ, Peterson CM, Jones RL, Saudek C, Lehrman M, Cerami A. Correlation of glucose regulation and hemoglobin A1c in diabetes mellitus. N Engl J Med 1976;295:417–20.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  3. Gulliford MC, Ukoumunne OC. Determinants of glycated haemoglobin in the general population: associations with diet, alcohol and cigarette smoking. Eur J Clin Nutr 2001;55:615–23.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  4. Camargo JL, Stifft J, Gross JL. The effect of aspirin and vitamins C and E on HbA1c assays. Clin Chim Acta 2006;372:206–9.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  5. Little R, Roberts W. A review of variant hemoglobins interfering with hemoglobin A1c measurement. J diabetes Sci Technol 2009;3:446–51.

  6. Tack CJ, Lutterman JA. Problemen bij de interpretatie van het percentage geglyceerd hemoglobine bij patiënten met diabetes mellitus. Ned Tijdschr Geneeskd 1995;139:2289–92.

    CAS  PubMed  Google Scholar 

  7. Ford ES, Cowie CC, Li C, Handelsman Y, Bloomgarden ZT. Iron-deficiency anemia, non-iron-deficiency anemia and HbA1c among adults in the US. J Diabetes 2011;3:67–73.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  8. Kim C, Bullard KM, Herman WH, Beckles GL. Association between iron deficiency and A1C levels among adults without diabetes in the National Health and Nutrition Examination Survey, 1999-2006. Diabetes Care 2010;33:780–5.

    Article  CAS  PubMed  PubMed Central  Google Scholar 

  9. Shanthi B, Revathy C, Devi AJM, Subhashree. Effect of iron deficiency on glycation of haemoglobin in nondiabetics. J Clin Diagn Res 2013;7:15–7.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  10. Koga M, Saito H, Mukai M, Matsumoto S, Kasayama S. Influence of iron metabolism indices on glycated haemoglobin but not glycated albumin levels in premenopausal women. Acta Diabetol 2010;47(Suppl 1):65–9.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  11. Koga M, Morita S, Saito H, Mukai M, Kasayama S. Association of erythrocyte indices with glycated haemoglobin in pre-menopausal women. Diabet Med 2007;24:843–7.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  12. Coban E, Ozdogan M, Timuragaoglu A. Effect of iron deficiency anemia on the levels of hemoglobin A1c in nondiabetic patients. Acta Haematol 2004;112:126–8.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  13. Silva JF, Pimentel AL, Camargo JL. Effect of iron deficiency anaemia on HbA1c levels is dependent on the degree of anaemia. Clin Biochem 2015;49:117–20.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  14. Sinha N, Mishra TK, Singh T, Gupta N. Effect of iron deficiency anemia on hemoglobin A1c levels. Ann Lab Med 2012;32:17.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  15. Higgins JM, Mahadevan L. Physiological and pathological population dynamics of circulating human red blood cells. Proc Natl Acad Sci USA 2010;107:20587–92.

    Article  CAS  PubMed  PubMed Central  Google Scholar 

Download references

Author information

Authors and Affiliations

  1. Gezondheidscentrum Stevenshof, Leiden, The Netherlands

    Suzanne Bakker

  2. Leidsche Rijn Julius Gezondheidscentra en Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijnsgeneeskunde, Huisartsgeneeskunde, Universitair Medisch Centrum Utrecht, Utrecht, The Netherlands

    Bertien Hart

Authors
  1. Suzanne Bakker
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  2. Bertien Hart
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

Corresponding author

Correspondence to Suzanne Bakker.

Additional information

Gezondheidscentrum Stevenshof, Leiden: S.M. Bakker, huisarts. Leidsche Rijn Julius Gezondheidscentra en Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijnsgeneeskunde, Huisartsgeneeskunde, Universitair Medisch Centrum Utrecht: dr. H.E. Hart, huisarts en kaderarts diabetes • Correspondentie: bakker@gcstevenshof.nl • Mogelijke belangenverstrengeling: niets aangegeven.

De literatuurlijst van dit artikel is te vinden op www.henw.org, rubriek Klinische les.

About this article

Check for updates. Verify currency and authenticity via CrossMark

Cite this article

Bakker, S., Hart, B. Effect van ijzergebrek op HbA1c. Huisarts Wet 60, 132–134 (2017). https://doi.org/10.1007/s12445-017-0075-y

Download citation

  • Published:

  • Issue Date:

  • DOI: https://doi.org/10.1007/s12445-017-0075-y

Search

Navigation